Spis treści

• Jak zacząć wiosenne prace w ogrodzie?
• Czym sprzątać liście?
• Chwasty w ogrodzie
• Napowietrzanie gleby
• Wiosenne nawożenie
• Czym ściółkować glebę?

Planowanie i organizacja porządków w ogrodzie na wiosnę są kluczowe dla osiągnięcia pięknego i zdrowego ogrodu. Po pierwsze - warto zacząć od sporządzenia listy zadań do wykonania. Kiedy zacząć? Najlepiej rozpocząć prace w ogrodzie, gdy temperatura powietrza utrzymuje się powyżej 0°C, a gleba jest już na tyle sucha, że można na niej pracować. Wówczas możemy przystąpić do realizacji najważniejszych prac ogrodowych.

Na początek wiosny warto skupić się na kilku kluczowych zadaniach, które pozwolą nam przygotować ogród na nadchodzący sezon. Jako pierwsze należy wykonać:

1. Porządkowanie ogrodu - sprzątanie liści, odchwaszczanie.
2. Przygotowanie gleby - spulchnianie i nawożenie.

Sprzątanie liści to ważny element porządków wiosennych, gdyż gromadzące się liście utrudniają wzrost roślin, a gruba warstwa liści ogranicza przepływ powietrza i wilgoci, co sprzyja rozwojowi chorób grzybowych i pleśni. Liście mogą także stać się schronieniem dla szkodników, takich jak ślimaki czy mszyce. I oczywiście: po uprzątnięciu liści ogród wygląda bardziej schludnie i estetycznie.

To, czym sprzątać liście zależy od naszych osobistych upodobań, ale również od ilości liści i wielkości ogrodu. Liście można zebrać oczywiście za pomocą grabi. A jakie grabie do liści wybrać? Najskuteczniejsze są grabie wachlarzowe o rozszerzającej się głowicy i sprężystych zębach. Mogą być wykonane z metalu lub plastiku i świetnie sprawdzą się również do usuwania skoszonej trawy z trawnika.

Dmuchawa do liści to szybki i wydajny sposób na sprzątanie liści z dużych powierzchni, a także z trudno dostępnych miejsc, np. spod krzewów lub ze żwirowych ścieżek. W zależności od funkcji urządzenia może ona po prostu wydmuchiwać liście z trawników, chodników i innych powierzchni, ale również działać jako odkurzacz, co pozwala na zbieranie liści do wbudowanego worka. Bardziej zaawansowane dmuchawy posiadają turbinę rozdrabniającą zasysane liście i kompresujące ich objętość, np. dmuchawa YATO YT-85182.

Nieoczywistym, ale skutecznym sposobem jest sprzątanie liści za pomocą kosiarki do trawy. Musi być ona wyposażona w worek, do którego trafią zebrane przez nią liście oraz posiadać odpowiednią moc: kosiarki elektryczne, szczególnie te o mniejszej mocy mogą nie poradzić sobie z większą ilością liści. Ważne też, aby liście były suche, aby kosiarka mogła je rozdrobnić i zebrać do kosza.

Odchwaszczanie roślin ma na celu usunięcie chwastów, które konkurują z roślinami uprawnymi o wodę, składniki odżywcze i światło. Odchwaszczanie ma również inne korzyści, takie jak:

• poprawa jakości gleby: odchwaszczanie może pomóc w poprawie struktury gleby, ułatwiając przenikanie wody i powietrza do korzeni roślin;
• zapobieganie chorobom i szkodnikom: chwasty mogą być żywicielami dla szkodników i chorób, które mogą przenosić się na rośliny uprawne. Odchwaszczanie pomaga w zapobieganiu rozprzestrzenianiu się chorób i szkodników;
• zwiększenie plonu: rośliny uprawne, które nie muszą konkurować z chwastami o wodę, składniki odżywcze i światło, mogą osiągać wyższe plony i lepszą jakość owoców lub warzyw, czy większe wzrosty;
• ograniczenie stosowania chemikaliów: odchwaszczanie może zmniejszyć konieczność stosowania chemicznych środków ochrony roślin, takich jak herbicydy.

Może Ci się przydać:

Sposoby odchwaszczania:

• odchwaszczanie ręczne: jest to najbardziej precyzyjny i selektywny sposób usuwania chwastów. Można używać małych ręcznych narzędzi, takich jak motyczki, łopatki lub mały kultywator. Przy większych powierzchniach najbardziej przydatny będzie szpadel, widły amerykańskie, haczka, grabie;
• odchwaszczanie mechaniczne: używanie maszyn, takich jak kultywatory, glebogryzarki jest skuteczne przy usuwaniu chwastów na dużych powierzchniach. Należy jednak zachować ostrożność, aby nie uszkodzić roślin uprawnych.

  Ważne!

  Usuwanie chwastów za pomocą glebogryzarki w dłuższej perspektywie może okazać się kłopotliwe, jeśli chwasty zostaną pozostawione w ziemi. Glebogryzarki siekają chwasty, tym samym potęgując ich rozwój. Urządzenia te najlepiej sprawdzą się przy spulchnianiu ziemi po ręcznym odchwaszczeniu.

• odchwaszczanie chemiczne: stosowanie herbicydów może być skuteczne w usuwaniu chwastów, jednak może mieć negatywny wpływ na środowisko i zdrowie ludzi i zwierząt. Należy stosować je zgodnie z zaleceniami producenta i unikać kontaktu z roślinami uprawnymi. Środki chemiczne potrafią się kumulować w glebie, róbmy to więc z rozwagą!

Napowietrzanie gleby polega na mechanicznym przekształceniu, rozluźnieniu struktury gleby, aby poprawić jej właściwości fizyczne, takie jak wentylacja, drenaż, retencja wody i łatwość uprawy. Napowietrzanie gleby poprawia jej jakość i ułatwia wzrost korzeni roślin. W tym celu możemy użyć narzędzi ogrodniczych ręcznych, tj. szpadla czy wideł bądź mechanicznych, czyli glebogryzarki.

Istnieją różne techniki rozluźniania gleby, w zależności od rodzaju gleby i planowanych upraw:

• płytkie rozluźnianie polega na rozluźnieniu tylko górnej warstwy gleby, na głębokość do 10 cm. Jest to dobra metoda na poprawę wentylacji i drenażu gleby, a także na usunięcie chwastów i rozluźnienie skupisk ziemi. Tu doskonale sprawdzi się ręczny kultywator, motyka, czy grabie ogrodnicze;
• głębokie rozluźnianie, czyli rozluźnienie głębszych warstw gleby, na głębokość do 30 cm. W ten sposób poprawia się drenaż i retencja wody, a także zwiększa aktywność biologiczna gleby. Aby przekopać ziemie w ten sposób potrzebujemy naszego sprawdzonego szpadla bądź wideł amerykańskich;
• podwójne rozluźnianie to rozluźnienie górnej warstwy gleby, a następnie rozluźnienie jej głębszych warstw, co poprawia strukturę gleby i zwiększa aktywność biologiczną.

W przypadku gleb ciężkich i gliniastych zaleca się stosowanie płytkiego rozluźniania, aby uniknąć zbijania się gleby. Gleby takie mają gorszą strukturę i słabszą przewietrzalność, ale można zastosować kilka metod, aby poprawić ich właściwości:

• dodanie dużej ilości materii organicznej, takiej jak kompost, obornik, torf lub liście, może poprawić strukturę gleby i zwiększyć jej przewietrzalność. Materia organiczna pomaga również w zwiększeniu retencji wody, żyzności gleby i zwiększa aktywność biologiczną;
• uprawa roślin motylkowych: rośliny motylkowe, takie jak lucerna, koniczyna i bobik, mają zdolność do wiązania azotu z powietrza i zwiększania żyzności gleby. Uprawa roślin motylkowych może również poprawić strukturę gleby;
• stosowanie ameliorantów glebowych: amelioranty glebowe, takie jak piasek, wapno lub gips, mogą być używane do poprawy struktury gleby i zmniejszenia kwasowości. Zaleca się konsultację z ogrodnikiem, aby wybrać odpowiedni ameliorant dla konkretnej gleby.

Poprawa struktury gleby wymaga czasu i systematycznych działań. Zaleca się regularne dodawanie materii organicznej, mulczowanie i rozluźnianie gleby. Uprawa roślin motylkowych i stosowanie ameliorantów glebowych przynosi bardzo pozytywne rezultaty na ziemi, którą uprawiamy na potrzeby użytkowe, np. w ogródkach działkowych.

W trakcie wiosennych przygotowań pod nasadzenia i uprawę - w trakcie rozluźniania - można dodać do ziemi różne dodatki, aby poprawić jej właściwości i zwiększyć żyzność. Przed dodaniem jakichkolwiek dodatków do gleby zaleca się wykonanie analizy gleby, aby określić jej właściwości i potrzeby. Na podstawie wyników analizy, można wybrać odpowiednie dodatki i określić optymalne ilości i terminy ich stosowania. Podstawowe informacje o glebie możemy uzyskać korzystając z miernika ogrodniczego.

Poniżej najpopularniejsze sposoby na nawożenie gleby:

• kompost, najlepiej z własnego kompostownika, który powstaje z rozkładu resztek roślinnych. Jest bogaty w składniki odżywcze, takie jak azot, fosfor i potas, a także w mikroorganizmy, które poprawiają strukturę gleby i zwiększają aktywność biologiczną. To nasz darmowy, w pełni ekologiczny nawóz. Należy mieć na uwadze, aby nie wrzucać na kompostownik, chwastów i ich kłączy oraz roślin po oprysku chemicznym. Na kompost doskonale sprawdza się trawa z koszenia własnego trawnika.
• obornik, czyli naturalny nawóz, który powstaje z odchodów zwierząt gospodarskich. Podobnie, jak kompost jest bogaty w składniki odżywcze i mikroorganizmy. Bardzo wygodnym rozwiązaniem są dostępne suszone, granulowane oborniki – wygodne, niebrudzące w stosowaniu oraz oszczędzające nam doznać zapachowych.

  Warto wiedzieć!

  Najpopularniejszymi rodzajami oborników są:

  • nawóz bydlęcy (krowiak) polecany na ziemie piaszczyste, lekkie. Trudny do aplikacji w formie świeżej, dobrze wymieszać go z materiałem absorbującym wodę np.: słomą, trocinami z drzewa liściastego,
  • kurzak bogaty w azot, dobry dla gleb odpoczywających,
  • nawóz króliczy, również zawiera sporo azotu, bardzo dobry, zwłaszcza jeżeli możesz aplikować go w większej ilości,
  • mało popularny u nas nazwóz z wodorostów, zawiera 9,5% azotu, dostępny w wyspecjalizowanych placówkach.
• mączka kostna, rybna bądź z kopyt i rogów to organiczny dodatek do gleby, który jest bogaty w fosfor i wapń; jest często stosowana jako składnik naturalnych nawozów. Mączka kostna jest szczególnie przydatna dla roślin, które wymagają dużych ilości fosforu i wapnia, takich jak pomidory, papryka, dynia, kapusta i warzywa korzeniowe. Może być również używana jako dodatek do kompostu, aby zwiększyć jego wartość odżywczą. Powinna być dodawana do gleby przed sadzeniem roślin lub w trakcie ich uprawy. Jest dostępna w formie proszku lub granulatów i może być stosowana zarówno w uprawie na polu, jak i w donicach. Zastosowanie mączki kostnej jako dodatku do gleby może mieć wiele korzyści dla roślin i gleby, ale należy pamiętać, że nadmierne stosowanie może prowadzić do zaburzeń w glebie i roślinach. Zaleca się stosowanie mączki kostnej zgodnie z zaleceniami producenta i monitorowanie reakcji roślin na dodatek.
• torf to częściowo rozłożone szczątki roślinne, które są bogate w węgiel i mają kwaśny odczyn. Torf może poprawić strukturę gleby, zwiększyć retencję wody i zwiększyć kwasowość.
• wapno to skała wapienna, która jest bogata w wapń i ma zasadowy odczyn. Wapno może poprawić strukturę gleby, zmniejszyć kwasowość i zwiększyć dostępność składników odżywczych.
• popiół drzewny to produkt spalania drewna, który jest bogaty w wapń, potas i fosfor. Popiół drzewny może poprawić strukturę gleby, zmniejszyć kwasowość i zwiększyć dostępność składników odżywczych. Zawiera dużo potasu.
• minerały, takie jak azot, fosfor i potas, mogą być dodawane do gleby w postaci nawozów mineralnych, aby zwiększyć ich dostępność dla roślin. Zaleca się stosowanie nawozów mineralnych w umiarkowanych ilościach i zgodnie z zaleceniami producenta. Fosfor jest niezbędny do wzrostu i rozwoju roślin, w szczególności do tworzenia zdrowych korzeni, kwiatów i owoców. Wapń jest ważny dla zdrowia roślin, ponieważ pomaga w regulacji pH gleby, poprawia strukturę gleby i zwiększa dostępność składników odżywczych.
• nawozy sztuczne, które są stosowane w celu uzupełnienia braków składników odżywczych w glebie, które są niezbędne do wzrostu i rozwoju roślin.

Może Ci się przydać:

Po wykonaniu wcześniej opisanych czynności warto pomyśleć o ściółkowaniu. Ściółkowanie polega na pokryciu powierzchni gleby warstwą materiału organicznego lub nieorganicznego, aby ochronić ją przed erozją, utrzymać wilgotność, zmniejszyć wzrost chwastów i poprawić jakość gleby. Materiałami używanymi do ściółkowania mogą być:

• słoma lub trociny, które są dobrymi materiałami do ściółkowania, ze względu na dobre utrzymywanie wilgoci, a także dostępność i korzystną cenę. Na koniec sezonu mogą być śmiało wkopane do ziemi, stanowiąc źródło próchnicy;
• kora drzew jest atrakcyjnym materiałem do ściółkowania, który dodaje estetyczną wartość do ogrodu. Jest również dobrym źródłem węgla, który poprawia strukturę gleby. Pamiętajmy, że ściółkowanie korą z drzew iglastych podnosi kwasowość gleby, ponieważ zawiera ona kwas taninowy, który może obniżyć pH gleby i zwiększyć kwasowość. Jeśli gleba jest już kwaśna, dodanie kory z drzew iglastych może jeszcze bardziej podwyższyć jej kwasowość;
• żywa ściółka, polecana przede wszystkim na warzywniak, polega na posianiu nisko rosnących roślin, które tłumią rozwój roślin niepożądanych. Na koniec sezonu wegetacyjnego może być wkopana do ziemi, dostarczając dużej ilości wartości odżywczych. Dobrze sprawdza się tu koniczyna, łoboda (zapomniana jadalna roślina) czy gryka;
• liście - są łatwo dostępne i mogą być używane jako materiał do ściółkowania. Są również bogate w składniki odżywcze i poprawiają jakość gleby;
• kamienie i żwir są nieorganicznymi materiałami do ściółkowania, które mogą być używane w ogrodach skalnych lub na obszarach, gdzie problemem jest wilgotność. Ten sposób ma swoje wady, ponieważ latem kamienie, zwłaszcza ciemne, nagrzewają się i kumulują ciepło negatywnie wpływając na rośliny poprzez ich przegrzewanie i prowadząc do przesuszania, zamierania. Kamień tak, ale nie na stanowiskach bezpośrednio nasłonecznionych!
• ściółkować można również kompostem.

Ściółkowanie powinno być stosowane na grubości od 5 do 10 cm, w zależności od rodzaju materiału i warunków glebowych. Należy unikać stosowania materiałów, które mogą zawierać choroby lub szkodniki, takie jak chore rośliny lub kompost, w którym mogą znajdować się nasiona chwastów.

 

Wiosenne prace w ogrodzie to nie tylko aspekty estetyczne, ale przede wszystkim dbałość o zdrowie i kondycję roślin. Dobrze przygotowana gleba i regularne prace porządkowe przyczynią się do osiągnięcia efektów w postaci bujnego wzrostu, kwitnienia i obfitych zbiorów w sezonie letnim. Prace w ogrodzie to także okazja do rozwoju umiejętności ogrodniczych, eksperymentowania z nowymi roślinami i czerpania satysfakcji z tworzenia pięknego i zdrowego ogrodu.

Zobacz również

dmuchawa do liści akumulatorowa glebogryzarka spalinowa glebogryzarka elekryczna kosiarka elektryczna kosiarka akumulatorowa opryskiwacz akumulatorowy opryskiwacz ręczny opryskiwacz plecakowy wózek ogrodowy